ماهیهای دریای جنوب سرشار از ویتامین به خصوص ویتامین«B» و امگا۳ هستند که نقش بسیار مهمی در سلامت انسان ایفا می کنند. بیشتر ماهیهای جنوب نسبت به ماهیهای سایرمناطق فاقد تیغهای درشت هستند، که این ویژگی باعث شده تا بیشتر مورد توجه قرار گیرد. از بین ماهیهای دریای جنوب، ماهی سرخو یکی از با کیفیتترین و به صرفهترین ماهیها است.
خانواده سرخو ماهیان
سرخوماهیان با نام علمی (Lutjanidae) یکی ازانواع خانواده ماهیان بشمار می رود. نام انگلیسی آنها snappers است . در ایران تا کنون، ۳۳ گونه مختلف از آنها در فهرست ماهیان بخش ایرانی مربوط به خلیج فارس و دریای عمان قرار گرفتهاند.
خصوصیات زیستی و شیلاتی خانواده سرخوماهیان
این گونه ماهیان دریازی هستند. ندرتاً بویژه ماهیان جوان در مصبها دیده میشوند و بعضی نیز برای تغذیه وارد آب شیرین میگردند
۱۷ جنس و ۱۱۳ گونه در آبهای جهان دارند.تمرکز پراکنش آنها در مناطق گرمسیری و نیمهگرمسیری اقیانوسهای اطلس، آرام و هند است.
معمولا گلهای زندگی نمی کنند اما بعضی از آنها تشکیل اجتماعاتی میدهند.
آنها اغلب ماهیانی کفزی هستند و تا اعماق حدود ۴۵۰ متر زندگی میکنند.
بیشتر گونهها شکارچی بوده و از سختپوستان و ماهی تغذیه میکنند و بعضی از آنها پلانکتون خوارند. بیشتر در شب شکار میکنند.
بعضی گونهها مناسب نگهداری در آکواریوم هستند. ولی خیلی زود بزرگ میشوند.
ماهی سرخو دارای ارزش غذایی بالایی است و خوردن این ماهی در حد اعتدال بی خطر است، زیرا نگرانی هایی در مورد ایجاد مسمومیت ماهی (Ciguatera) وجود دارد، اما به دلیل وجود عناصر غذایی با ارزش، این ماهی یک انتخاب سالم برای اکثر افراد بشمار می رود.
خصوصیات ظاهری ماهی سرخو
ماهی سرخو رنگی قرمز متمایل به صورتی دارد گردن آن ضخیم و بدن مرتفع تا بیضی کشیده و در مقطع کمی فشرد شده میباشد.
باله پشتی پیوسته یا کمی ناپیوسته است.
اندازه دهان متوسط تا بزرگ و انتهایی بوده و کمی قابلیت ارتجاع دارد.
آروارهها و دندانهای بزرگی دارد که مناسب گوشتخواری هستند. این دندانها کرکی یا مخروطی شکل هستند که ردیفهای جلویی نیشی شکلند و دندانهای کامی کوچک هستند.
فلسها از نوع شانهای و بندرت دایرهای و کوچک تا متوسط هستند.
فاصله چشم تا دهان بدون فلس بوده و هفت خار آبششی دارد.
اندازه این ماهی ها معمولاً بین ۱.۵ تا ۲ فوت متغیر است و در صورت رشد کامل می توانند تا ۸۰ پوند وزن داشته باشند.
انواع سرخوها
از انواع سرخوها میتوان این ماهیان را نام برد:
سرخو خال سیاه
سرخو حرا
سرخو بنگالی
سرخو خونی
سرخو قهوهای
سرخو هشتخط
سرخو کجپولک
سرخو پنجخط
سرخو چشم درشت
سرخوی گوژسر
سرخو معمولی
سرخوی مالاباری
سرخو مخطلط زرد
از انواع ماهی سرخو جنوب ایران میتوان به ماهی سرخو محلی، ماهی سرخو چمن، ماهی سرخو دندونی یا ماهی سرخو اصل اشاره کرد.
روش صید ماهی سرخو
ماهی سرخو (snapper) را معمولا به روش ترولینگ صید می کنند و از طعمه هایی مثل فیله ماهی و ماهی مرکب استفاده می کنند در استفاده از این طعمه ها معمولا از دو قلاب در ریسه استفاده می شود.
در جنوب ایران ماهی سرخو درمناطق جاسک ، بندر لگه و بندر عباس و بیشتر در فصلهای بهار و تابستان صید می شود .
روش های طبخ ماهی سرخو
سرخو ماهی است که می توان آن را به روش های مختلفی طبخ کرد. این ماهی برای کسانی که به دنبال یک غذای دریایی سالم و مقوی هستند، انتخاب خوبی است، زیرا سرشار از پروتئین و اسیدهای چرب امگا سه است.
ماهی سرخو به صورت کبابی یا سرخ شده عالیست وهمچنین برای شکم پر و قلیه ماهی گزینه مناسبی است. میزان تیغ و ضایعات ماهی سرخو کم است.
روش پخت ماهی سرخو کبابی جنوب
مواد لازم برای دو نفر:
فیله ماهی سرخو دو عدد
سیر خورد شده یک حبه
کره ۴ قاشق غذا خوری
ادویه مخصوص ماهی جنوب نصف قاشق غذا خوری
پیاز یا پیازچه یک قاشق غذا خوری
جعفری ، شوید و گشنیز تازه هر کدام یک قاشق غذاخوری
آرد سوخاری ۳ الی ۴ قاشق غذاخوری
مرحله اول
اولین مرحله برای پخت یک ماهی سرخو کبابی خوشمزه مزه دارد کردن آن است. فیله های ماهی را در آبلیموی تازه، نمک، زردچوبه، فلفل سیاه و پیاز خورد شده به مدت ۳۰ دقیقه مزه دار کنید.
مرحله دوم
در این حین فر را با دمای ۲۲۰ درجه سانتی گراد (۴۲۸ فارنهایت) روشن کرده و اجازه بدهید گرم شود.
سپس وقت آن است که سس غذا را آماده کنیم . برای این کارماهیتابه را روی شعله ملایم گاز بگذارید. کره را در ماهیتابه ذوب کنید(در این مرحله فقط ۳ قاشق غذاخوری از کره را استفاده میکنیم). بعد از اینکه کره آب شد سیر، جعفری، شوید و گیشنیز را اضافه کرده و به مدت یک دقیقه تفت بدهید (در اینجا باید کمی از سبزیجات معطر در حد نصف قاشق غذاخوری را برای مرحله بعد نگه دارید). ادویه و چاشنی مخصوص ماهی جنوب رو اضافه کنید و در حد چند ثانیه تفت داده و شعله را خاموش کنید. سس شما آماده است!
یک ماهیتابه دیگر را رو شعله ملایم گاز بگذارید مقدار کره باقی مانده را در آن ریخته و اجازه دهید ذوب شود سپس آرد سوخاری و بقیه سبزیجات معطر را اضافه کنید و به مدت چند ثانیه تفت بدهید.
مرحله سوم
فیله های ماهی سرخو را از داخل موادی که مزه دار کردید خارج کرده و مواد آن را پاک کنید. فیلهها رو در ظرفی که قراراست داخل فر بگذارید قرار دهید. سپس با یک برس فیله ها را به سسی که آماده کردید آغشته کنید و مقدار دلخواهی از پودر سوخاری تفت داده شده را روی فیله ها بریزید. دقت کنید پودر سوخاری داخل ظرف نریزد چون ممکن است بسوزد!
مرحله چهارم
ظرف حاوی فیله های ماهی سرخو جنوب را داخل فر از قبل گرم شده قرار بدید. بسته به ضخامت فیله زمان پخت متفاوت است و در دمای ۲۲۰ درجه سانتی گراد از ۱۲ الی ۱۵ دقیقه زمان پخت متغیر است. البته اگر دوست داشتید ماهی شما برشته شود زمان بیشتری را در نظر بگیرید. بعد از گذشت این زمان سرخوی کبابی شما آماده است و میتوانید به صورت دلخواه سرو و نوش جان کنید.